Polityka Centrum Psychologiczno-Pastoralnego „Więź” ochrony dzieci przed krzywdzeniem
Preambuła
Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez personel CPP „Więź” jest aktywność dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Każdy członek organizacji traktuje małoletniego/ą z szacunkiem oraz uwzględnia jego/jej potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przez kogokolwiek wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie. Osoby reprezentujące CPP „Więź”, realizując te cele, działają w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych naszej organizacji oraz swoich kompetencji.
Rozdział I
Objaśnienie terminów
1. Personelem jest każdy/a zatrudniony/a na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej, członek organizacji, a także wolontariusz i stażysta.
2. Zarząd stanowi osoba, organ lub podmiot, który w strukturze CPP „Więź” zgodnie z obowiązującym prawem i/lub wewnętrznymi dokumentami, jest uprawniony do podejmowania decyzji o działaniach organizacji.
3. Dzieckiem jest człowiek do ukończenia osiemnastego roku życia.
4. Opiekun małoletniego/niej to osoba uprawniona do reprezentowania go/jej, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny. W myśl niniejszego dokumentu opiekunem jest również rodzic zastępczy.
5. Zgoda opiekuna oznacza przyzwolenie co najmniej jednego z rodziców/opiekunów prawnych małoletniego/niej.
6. Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na jego szkodę przez jakąkolwiek osobę, w tym członka personelu organizacji lub zagrożenie dobra młodego beneficjenta poprzez zaniedbywanie go w zakresie jego podstawowych potrzeb życiowych.
7. Osobą odpowiedzialną za Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem jest dyrektor CPP „Więź”.
8. Dane osobowe dziecka to wszelkie informacje umożliwiające jego identyfikację.
Rozdział II
Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci
1. Personel organizacji posiada wiedzę na temat rodzajów oraz form przemocy, i w ramach wykonywanych obowiązków zwraca uwagę na czynniki ryzyka, a także symptomy krzywdzenia dzieci.
2. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka podejmuje rozmowę z opiekunami, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując do szukania pomocy dla siebie i młodego beneficjenta.
3. Personel monitoruje sytuację dziecka dotkniętego krzywdzeniem w ramach trwającego z nim kontaktu.
4. Członkowie organizacji znają i stosują zasady bezpiecznych relacji personel–dziecko i dziecko–dziecko ustalone w placówce. Wspomniane reguły stanowią Załącznik nr 2 do niniejszej Polityki.
5. Rekrutacja personelu odbywa się zgodnie z ustalonymi zasadami bezpiecznego zatrudniania pracowników oraz przyjmowania stażystów, członków i wolontariuszy. Zostały one zawarte w Załączniku nr 1 do Polityki.
Rozdział III
Procedury interwencji w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa dziecka
3.
1. Zagrożenie bezpieczeństwa dzieci może przybierać różne formy, z wykorzystaniem różnych sposobów kontaktu i komunikowania.
2. Na potrzeby niniejszego dokumentu przyjęto następującą kwalifikację przemocy wobec małoletnich:
a. popełniono przestępstwo na szkodę dziecka (np. wykorzystanie seksualne, znęcanie się nad dzieckiem),
b. doszło do innej formy krzywdzenia, niebędącej przestępstwem (np. kary fizyczne, poniżanie),
c. potrzeby życiowe dziecka były zaniedbywane (np. żywienie, higiena czy zdrowie).
3. Na potrzeby niniejszego dokumentu wyróżniono procedury interwencji w przypadku podejrzenia działania na szkodę dziecka przez:
a. osoby dorosłe (rodziców/opiekunów prawnych, personel, inne osoby),
b. inne dziecko.
4.
1. W przypadku powzięcia przez członka personelu podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone lub zgłoszenia takiej okoliczności przez małoletniego/małoletnią czy jego/jej opiekuna, członek personelu ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania uzyskanej informacji dyrektorowi CPP „Więź”. Adnotacja może mieć formę pisemną lub mailową.
2. Interwencja jest prowadzona przez dyrektora organizacji, który może wyznaczyć do tego zadania kogoś innego. Jeśli taka osoba zostanie powołana, jej dane (imię, nazwisko, e-mail, telefon) będą podane do wiadomości personelu, dzieci i opiekunów.
3. Jeżeli zgłoszono nadużycie ze strony zarządu organizacji, a nie powołano osoby do prowadzenia interwencji, wówczas działania opisane w niniejszym rozdziale podejmuje członek, który dostrzegł krzywdzenie lub do którego zgłoszono podejrzenie przemocy.
4. Dyrektor organizacji informuje opiekunów, że ma obowiązek zgłoszenia domniemania o krzywdzeniu dziecka do odpowiedniej instytucji (prokuratura/policja lub sąd rodzinno-opiekuńczy, lub najbliższy ośrodek pomocy społecznej).
5. Następnie dyrektor składa zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do prokuratury/policji lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do wydziału rodzinnego i nieletnich w sądzie rejonowym. Zawiadamia również ośrodek pomocy społecznej.
6. Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji wskazanych w punkcie poprzedzającym.
7. Z przebiegu każdego działania przeciwko krzywdzeniu dziecka sporządza się kartę interwencji, której wzór stanowi Załącznik nr 4 do niniejszej Polityki. Załącza się ją do rejestru interwencji prowadzonego przez organizację.
5.
W przypadku podejrzenia, że życie dziecka jest zagrożone lub grozi mu ciężki uszczerbek na zdrowiu, należy niezwłocznie poinformować odpowiednie służby (policja, pogotowie ratunkowe), dzwoniąc pod numer 112. Dokonuje tego członek personelu, który pierwszy powziął informację o niebezpieczeństwie, i następnie wypełnia kartę interwencji.
6.
Krzywdzenie przez osobę dorosłą
1. Gdy zgłoszono krzywdzenie dziecka, dyrektor (lub ewentualnie osoba przez niego wyznaczona) przeprowadza rozmowę z małoletnim i innymi osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu i sytuacji osobistej (rodzinnej, zdrowotnej) beneficjenta, w szczególności jego opiekunami. Dyrektor organizacji stara się ustalić przebieg zdarzenia, a także jego wpływ na zdrowie psychiczne i fizyczne dziecka. Ustalenia są zapisywane na karcie interwencji.
2. Dyrektor organizuje spotkanie/a z opiekunami dziecka, którym przekazuje informacje o incydencie oraz o potrzebie/możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia, w tym u innych organizacji lub służb.
3. W przypadku gdy wobec małoletniego/niej popełniono przestępstwo, dyrektor organizacji sporządza zawiadomienie o możliwości popełnienia czynu karalnego i przekazuje je policji lub prokuraturze danego miejsca.
4. Jeżeli z rozmowy z opiekunami wynika, że nie są zainteresowani pomocą dziecku, ignorują przemoc lub w inny sposób nie wspierają potomka, dyrektor organizacji sporządza wniosek o wgląd w sytuację rodziny, który kieruje do właściwego sądu rodzinnego.
5. Jeśli z ustaleń wynika, że opiekun stosuje przemoc wobec dziecka (bije, krzywdzi psychicznie czy seksualnie, notorycznie zaniedbuje jego potrzeby psychofizyczne, nie łoży na utrzymanie), należy założyć Niebieską Kartę. W przypadku gdy ustalono, iż opiekun jest niewydolny wychowawczo, personel ma obowiązek zawiadomić sąd rodzinny (nadzór kuratorski) i ośrodek pomocy społecznej (pracownik socjalny, asystent rodziny). Jeżeli zaniedbanie wynika z ubóstwa, fakt powinien być zgłoszony do ośrodka pomocy społecznej.
6. Gdy zgłoszono krzywdzenie dziecka przez członka personelu organizacji, należy odsunąć podejrzewaną osobę od wszelkich form kontaktu z młodymi beneficjentami (nie tylko doświadczonymi przemocą) do czasu wyjaśnienia sprawy.
7. W przypadku gdy członek personelu organizacji dopuścił się wobec dziecka innej formy krzywdzenia niż popełnienie przestępstwa na jego szkodę, dyrektor organizacji powinien zbadać wszystkie okoliczności sprawy, w szczególności wysłuchać osobę podejrzewaną o krzywdzenie, małoletniego oraz innych świadków zdarzenia. W sytuacji gdy naruszenie dobra beneficjenta jest znaczne, w szczególności jeśli doszło do dyskryminacji lub naruszenia godności, należy rozważyć rozwiązanie stosunku prawnego z osobą, która dopuściła się przemocy, lub zarekomendować takie rozwiązanie zwierzchnikom tej osoby. Jeżeli członek personelu, który zawinił, nie jest bezpośrednio zatrudniony przez organizację, lecz przez podmiot trzeci, trzeba wydać zakaz wstępu tej osoby na teren organizacji, a w razie potrzeby rozwiązać umowę z instytucją współpracującą.
7.
Krzywdzenie rówieśnicze
1. Jeżeli krzywdzenia dziecka dokonał inny małoletni przebywający w organizacji (np. na zajęciach grupowych), należy przeprowadzić rozmowę z nim i z jego opiekunami, a także oddzielnie z pokrzywdzonym i jego opiekunami. Ponadto konieczna jest konwersja z innymi osobami mającymi wiedzę o incydencie. W trakcie rozmów należy dążyć do ustalenia przebiegu incydentu, a także jego wpływu na zdrowie psychiczne i fizyczne dziecka krzywdzonego. Ustalenia będą spisywane na karcie interwencji. Dziecku, które dokonało przemocy, oraz doświadczonemu krzywdzeniem sporządza się oddzielne karty interwencji.
2. Wspólnie z opiekunami małoletniego krzywdzącego należy opracować plan naprawczy celem zmiany niepożądanych zachowań.
3. Z opiekunami beneficjenta poddawanego krzywdzeniu należy opracować plan zapewnienia mu bezpieczeństwa, uwzględniając sposoby odizolowania go od źródeł zagrożenia.
4. W trakcie rozmów konieczne jest upewnienie się, że dziecko podejrzewane o krzywdzenie innego małoletniego samo nie jest krzywdzone przez opiekunów, innych dorosłych czy dzieci. W przypadku potwierdzenia takiej okoliczności należy podjąć interwencję przeciwdziałania przemocy także w stosunku do tego beneficjenta.
5. Jeżeli małoletni krzywdzący nie uczestniczy w działaniach organizacji, należy porozmawiać z dzieckiem poddawanym krzywdzeniu, innymi osobami mającymi wiedzę o zdarzeniu, a także z opiekunami dziecka krzywdzonego celem ustalenia przebiegu zdarzenia i jego wpływu zdarzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne dziecka. Dyrektor organizacji organizuje spotkanie/a z opiekunami dziecka, którym przekazuje informacje o zdarzeniu oraz o potrzebie/możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia, w tym u innych organizacji lub służb. Informuje także o sposobach reakcji na przemoc (poinformowanie sądu rodzinnego, szkoły, opiekunów dziecka krzywdzącego).
6. Jeżeli osobą podejrzewaną o krzywdzenie jest małoletni w wieku od trzynastego do siedemnastego roku życia, a jego zachowanie stanowi czyn karalny, należy poinformować także sąd rodzinny danego miejsca lub policję poprzez pisemne zawiadomienie.
7. W przypadku gdy przemocy mógł dokonać nastolatek powyżej siedemnastego roku życia, a jego zachowanie stanowi przestępstwo, wówczas konieczne jest pisemne zawiadomienie jednostki policji lub prokuratury danego miejsca.
Rozdział IV
Zasady ochrony wizerunku dziecka
8.
1. Organizacja zapewnia najwyższe standardy ochrony danych osobowych dzieci zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
2. Uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, gwarantuje ochronę wizerunku małoletniego/niej.
3. Wytyczne dotyczące zasad publikacji wizerunku dziecka stanowią Załącznik nr 3 do niniejszej Polityki.
9.
1. Personelowi organizacji nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu małoletniego/niej) na terenie instytucji bez pisemnej zgody opiekuna beneficjenta.
2. W celu uzyskania zgody, o której mowa powyżej, członkowie organizacji mogą skontaktować się z opiekunem dziecka i ustalić procedurę uzyskania zgody. Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do opiekuna dziecka bez jego wiedzy i zgody.
3. Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda opiekuna na utrwalanie wizerunku małoletniego/niej nie jest wymagana.
10.
1. Upublicznienie przez członka personelu wizerunku dziecka utrwalonego w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody opiekuna. Dobrą praktyką jest również pozyskiwanie zgód samych małoletnich.
2. Pisemna zgoda, o której mowa w ust. 1, powinna zawierać informację, gdzie będzie umieszczony zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście zostanie wykorzystany (np. zostanie umieszczony na stronie www.youtube.com w celach promocyjnych).
Rozdział V
Zasady dostępu dzieci do internetu
11.
Organizacja nie zapewnia dzieciom indywidualnego dostępu do internetu
Rozdział VI
Monitoring stosowania Polityki
12.
1. Dyrektor organizacji wyznacza Panią Dorotę Gorczycę jako osobę odpowiedzialną za Politykę ochrony dzieci w naszej instytucji.
2. Osoba, o której mowa w punkcie poprzedzającym, monitoruje realizację Polityki, reaguje na sygnały naruszenia ustalonych w niej zasad i prowadzi rejestr zgłoszeń. Może również proponować wprowadzenie zmian w omawianym dokumencie.
3. Pani Dorota Gorczyca przeprowadza wśród personelu organizacji, raz na 12 miesięcy ankietę monitorującą poziom realizacji Polityki.
4. W ankiecie personel może proponować zmiany Polityki oraz wskazywać naruszenia Polityki w organizacji.
5. Osoba wyżej wspomniana dokonuje opracowania ankiet wypełnionych przez członków personelu. Na tej podstawie sporządza raport z monitoringu, który następnie przekazuje dyrektorowi organizacji.
6. Dyrektor wprowadza do Polityki niezbędne zmiany i ogłasza personelowi, dzieciom i ich opiekunom nowe brzmienie dokumentu.
Rozdział VII
Przepisy końcowe
13.
1. Polityka wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia.
2. Upublicznienie dokumentu następuje w sposób dostępny dla personelu organizacji, dzieci i ich opiekunów, w szczególności poprzez wywieszenie w miejscu ogłoszeń dla członków organizacji. Tekst można również przesłać drogą elektroniczną oraz zamieścić go na stronie internetowej i wywiesić w widocznym miejscu w siedzibie, również w wersji skróconej przeznaczonej dla małoletnich.
---------------
Załącznik nr 1: Zasady rekrutacji personelu >>
Załącznik nr 2: Zasady bezpiecznych relacji personelu >>
Załącznik nr 3: Zasady ochrony wizerunku i danych osobowych dzieci >>